131 ROCZNICA URODZIN MARII KOWNACKIEJ
Dziś wspominamy Marię Kownacką, która urodziła się 11 września 1894 roku w Słupie i mieszkała tam do śmierci swej matki w 1903 roku. Ojciec ośmioletniej wówczas Marysi sprzedał Słup natychmiast po śmierci żony. W latach 1914–1915 uczyła w majątku Krzywda na Podlasiu w zorganizowanej przez siebie tajnej szkole. W dzień uczyła dzieci, a wieczorami dorosłych.
Po zakończeniu I wojny światowej w 1918 r. wróciła z Mińska Litewskiego ponownie do majątku Krzywda, gdzie założyła szkołę „ludową” i prowadziła ją przez rok.
Jak sama pisała w swojej autobiografii: W roku 1914/1915, a następnie 1918/1919 pracuję w szkole, którą sama założyłam w majątku Krzywda / pow. łukowski/, prowadząc jednocześnie: przedszkole, szkołę i kursy dla dorosłych analfabetów, we wsi gdzie nigdy dotąd nie było szkoły. Robię to zupełnie samozwańczo bez poparcia władz, a tym mniej właściciela majątku.
W 1928 Kownacka przeprowadziła się do własnego mieszkania w Warszawie na Żoliborzu i zaczęła pisać „Plastusiowy pamiętnik”. Współpracowała z teatrem dla dzieci „Baj”. Z inicjatywy Janiny Porazińskiej w Płomyczku ukazywały się pierwsze części „Plastusiowego pamiętnika”, które wzbudzają zachwyt. Po II wojnie światowej nakład „Plastusiowego pamiętnika” przekroczył 1,2 miliona egzemplarzy. Podczas powstania warszawskiego Maria była zaangażowana w wydawanie dziecięcego czasopisma „Jawnutka”. Prowadziła też tajne nauczanie. Podczas okupacji powstały kolejne książki: „Kajtkowe przygody”, „Dzieci z Leszczynowej Górki”. W 1955 roku na urlopie w Rytrze Maria zaczęła pisać „Rogasia z Doliny Roztoki” i „Szkołę nad obłokami” - kultowe książki naszego dzieciństwa, w których widać ogromny szacunek i miłość autorki do przyrody. Dzięki temu jest nam tak bliska.
